Phụ nữ sau khi kết hôn sống với rất nhiều thân phận khác nhau: Làm bà nội trợ, làm vợ người ta, làm mẹ bỉm sữa,… Trong khi 8 tiếng (hoặc hơn) ban ngày vẫn mẫn cán với cái mác “nhân viên chuyên cần”. Và bởi thế, sau khi kết hôn, trăm công nghìn việc trở thành cái cớ khiến hầu hết chị em ít dành thời gian để chăm sóc bản thân, buông bỏ những giá trị chân thực nhất giúp cảm nhận được niềm hạnh phúc mỗi ngày.
Gần ⅓ phụ nữ Việt không có thời gian chăm sóc bản thân
Tại Việt Nam, theo báo cáo của Tổ chức lao động ILO, phụ nữ dành trung bình mỗi tuần 20,2 giờ (tương đương gần 3 tiếng mỗi ngày) để làm các công việc như dọn dẹp nhà cửa, giặt quần áo, nấu ăn và đi chợ, chăm sóc gia đình con cái…
Và như vậy, với quỹ thời gian 24 tiếng một ngày, trừ 8 tiếng đi làm, 3 tiếng để hoàn tất việc nhà thì trung bình, một người phụ nữ chỉ còn 13 tiếng cho tất cả công việc khác bao gồm: ăn – ngủ, dạy con học, chơi cùng con, chăm sóc con cái và các mối quan hệ, học thêm kĩ năng mới để phát triển bản thân,…
Kết quả của cuộc khảo sát “Điều tra quốc gia về sử dụng thời gian năm 2022” đối với 6.000 người trên toàn quốc do Ngân hàng Thế giới phối hợp với Tổng lãnh sự quán Úc tại Việt Nam và Tổng cục Thống kê thực hiện cho thấy, có khoảng 1/3 nữ giới không có thời gian giải trí trong ngày. Lý do là vì hầu hết nữ giới đều phải dành thời gian tham gia vào công việc nhà.
Nhưng theo tiến sĩ xã hội học, thạc sĩ tâm lý trị liệu Phạm Thị Thúy (Học viện Hành chính Quốc gia) nếu khảo sát ở quy mô lớn hơn, tỷ lệ phụ nữ không được giải trí còn nhiều hơn con số 1/3 mà World Bank Vietnam đưa ra, đặc biệt ở các vùng nông thôn.
“Nguyên nhân là phụ nữ không hiểu được tầm quan trọng của việc dành thời gian cho bản thân với hạnh phúc của gia đình”, bà nói.
Không dừng lại ở đó, một nghiên cứu được các nhà khoa học phân tích trên hơn 200.000 người thuộc 10 quốc gia ở khắp các vùng Châu Âu, Châu Á và Bắc Mỹ được đăng tải trên tạp chí PLOS One cũng cho thấy, phụ nữ trong tiềm thức vẫn bị đánh giá tiêu cực vì nhà cửa bừa bộn hoặc việc nhà chưa hoàn thành, và kết quả là họ thường làm nhiều việc hơn để tránh sự kỳ thị ngầm của xã hội.
Quan niệm phụ nữ phải hy sinh cũng đẩy những người vợ vào tình cảnh này. Họ vắt kiệt sức khỏe để phục vụ gia đình mà không biết rằng lâu dài sẽ gây tác dụng ngược.
Nhưng nếu để nhà cửa trong tình trạng bừa bộn và lộn xộn, theo một cách nào đó, chúng có liên quan trực tiếp đến những cảm xúc tiêu cực như bối rối, căng thẳng và cáu kỉnh – trong khi một ngôi nhà ngăn nắp có xu hướng tạo ra những cảm xúc tích cực hơn như sự bình tĩnh và cảm giác hạnh phúc.
Chưa hết, một ngôi nhà sạch sẽ cũng tác động đến sức khỏe thể chất của chúng ta. Nghiên cứu của NiCole Keith – Tiến sĩ, nhà khoa học nghiên cứu và giáo sư tại Đại học Indiana đã chỉ rõ, những người có nhà sạch sẽ có xu hướng khỏe mạnh hơn những người có nhà bừa bộn hoặc bừa bộn. Trên thực tế, sự sạch sẽ thậm chí còn là một yếu tố dự báo sức khỏe tốt hơn thói quen thường xuyên đi bộ.
Nhưng, làm thế nào để xử lý hết việc nhà mà vẫn hoàn thành công việc ở cơ quan? Câu hỏi này không khó để trả lời, nhất là trong thời kỳ hiện đại và một loạt thiết bị thông minh đã ra đời để hỗ trợ người dùng.
Sự phát triển tốc độ của công nghệ gia dụng giúp “giải phóng” phụ nữ khỏi việc nhà
Về cơ bản, thời gian công bằng với tất cả mọi người và đó là thứ không ai có thể thay đổi được. Nhưng khi chúng ta làm việc nhà ít hơn, đó là một sự lựa chọn: Phụ nữ chọn tự “giải phóng” mình khỏi những định kiến, sự phát triển tốc độ của công nghệ gia dụng sẽ giúp “giải phóng” phụ nữ khỏi việc nhà.
Không có người phụ nữ cam chịu số phận hay ỉ ôi khóc lóc, than thân trách phận ở thời hiện đại, chỉ có người phụ nữ không biết tự “giải phóng” cho chính mình là những gì chị Linh Chi (35 tuổi, Hà Nội) – hiện là mẹ của 3 đứa con và đang kinh doanh chuỗi 4 quán cà phê nhận ra kể từ khi chị quyết định sắm cho bản thân 1 vài món đồ gia dụng thông minh.
Ban đầu, chị rất đắn đo vì số tiền bỏ ra khá lớn. Nhưng “món quà” mỗi ngày chị nhận được sau đó là sự hài lòng về tinh thần cùng cảm giác thảnh thơi đã lâu không có được. Chị không còn tất bật với việc nhà từ 5h sáng nữa mà thay vào đó chỉ cần sắp xếp lịch trình hoạt động của các món đồ gia dụng.
Chị Linh Chi lấy ví dụ, mỗi sáng thức giấc, chị thường làm bữa sáng nhanh cho cả gia đình với bánh mì nướng và sữa hạt. Việc chị cần làm chỉ là bỏ bánh mì và các loại hạt vào máy rồi đi sửa soạn cá nhân. Sau khi cả nhà kết thúc bữa sáng và rời đi học/đi làm, chị cho robot hút bụi hoạt động để dọn dẹp nhà cửa.
Những bữa sáng đủ chất được chuẩn bị một cách nhanh gọn nhờ các thiết bị gia dụng. (Ảnh minh họa)
Trước khi chưa có robot hút bụi, mỗi ngày chị phải bỏ ra 30 phút để làm sạch sàn nhà với đủ các bước: từ quét dọn, đổ rác, lau sàn nhưng bây giờ, chỉ với 1 chiếc robot hút bụi – lau nhà, tất cả các công việc nay sẽ được xử lý trơn tru. Vì chọn dùng Ecovacs Deebot X2 Omni được thiết kế dock sạc rất lớn để tích hợp tính năng châm nước, dọn dẹp bông lau, hút rác ra khỏi robot để sử dụng được nhiều lần nên việc chị Linh Chi cần làm chỉ là dành ra 2 phút cho việc giặt giẻ lau, đổ nước vào robot.
Theo Omni, thiết kế này giúp “len lỏi” vào những góc nhà tốt hơn, dọn dẹp sạch hơn 19% so với thiết kế tròn. Bên cạnh việc hút bụi, X2 Omni cũng khả năng lau sàn nhà với bông lau hình tròn. Ngoài việc là bông lau xoay có thể “kỳ cọ” tốt hơn những loại bông lau thẳng, X2 Omni cũng sử dụng nước nóng để lau sàn để dọn cả những vết bẩn cứng đầu nhất nên về cơ bản, mỗi ngày nhà của chị Linh Chi đã được dọn dẹp khá kĩ, giảm bớt gánh nặng phải làm sạch sâu vào cuối tuần. Như vậy, mỗi ngày chị Linh Chi tiết kiệm thêm được 28 phút.
Trong khi đó, với công việc nấu ăn, vì cả nhà thường có thích các món chiên rán nên chị Linh Chi cũng lựa chọn sử dụng nồi chiên không dầu. Chiếc nồi này không chỉ giúp chị Chi tiết kiệm thời gian chế biến món ăn mà còn bảo vệ sức khỏe cho cả gia đình khi không có thể hạn chế sử dụng dầu mỡ.
Robot dọn dẹp cao cấp Ecovacs Deebot X2 Omni sở hữu những tính năng tăng tính ‘rảnh tay’ cho người dùng. (Ảnh minh họa)
Theo chị Chi, việc chị cần làm cũng chỉ là cho thức ăn vào khay rồi đợi thực phẩm chín – tiết kiệm thời gian so với phải tự tay chiên rán lên tới hàng chục phút (thậm chí cả tiếng) đồng hồ.
Với 2 thiết bị này, chị Chi cho biết mình đã tiết kiệm thêm được 1 tiếng đến 1 tiếng rưỡi mỗi ngày nhưng vì muốn dành thời gian thư giãn, chăm sóc da vào buổi tối nên chị chọn mua thêm máy rửa bát.
Tương tự, nếu các công đoạn rửa bát theo chu trình bình thường có thể tiêu tốn cả nửa tiếng mỗi ngày thì bây giờ, nhờ có máy rửa bát, chị Chi chỉ cần dành ra 5 phút để tráng qua bát đũa rồi xếp vào máy. Nhưng hiện giờ, vì việc nhà không còn nhiều để cần tự tay xử lý nên chị và chồng thay phiên nhau làm công việc này. Nhờ đó, mỗi tuần chị Chi có thêm 3 ngày nghỉ ngơi trọn vẹn vào buổi tối.
Và như vậy, thời gian phải bỏ ra để làm việc nhà trước đây cũng chị Linh Chi đã rút ngắn đến tối đa, từ mức 3-4 tiếng/ngày xuống chỉ còn khoảng 15 phút/ngày. Thời gian còn lại chị Chi dùng để chăm sóc bản thân, tự tạo không gian và thời gian cho chính mình.
Có thể thấy, công nghệ hiện đại phát triển đã có những tác động và thay đổi to lớn tới mọi mặt trong cuộc sống con người. Việc nhà cũng không ngoại lệ.
Như vậy, công nghệ gia dụng, nhìn ở một khía cạnh nào đó, không chỉ giúp tạo ra những bước tiến nhất định trong “cuộc cách mạng việc nhà”, giúp phụ nữ có thêm thời gian để tập trung cho sự nghiệp và phát triển bản thân; mà còn tái củng cố cán cân quyền lực thiên vị nam giới.
Nhìn chung, chúng ta có thể sẽ bị đánh giá khi mới bắt đầu, nhưng hãy nghĩ về hạnh phúc đáng được hưởng về sau. Và phụ nữ thông minh sẽ không biến hy sinh trở thành bản năng!
Về Better Choice Awards, đây là sự kiện do Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia đồng tổ chức cùng công ty cổ phần VCCorp, trong khuôn khổ Triển lãm quốc tế Đổi mới sáng tạo Việt Nam 2023. Sự kiện triển lãm quốc tế Đổi mới sáng tạo Việt Nam 2023 là sự kiện do Bộ kế hoạch và đầu tư chủ trì, giao cho Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia phối hợp triển khai cùng các đơn vị uy tín, trong đó có VCCorp.